Η πιλοτική δίκη είναι ένας νέος θεσμός στην πολιτική δικαιοσύνη και εισάγεται εκ του άρθρου 20Α ΚΠολΔ.
Το άρθρο 20Α ΚΠολΔ ορίζει ότι «Οποιοδήποτε ένδικο βοήθημα ή μέσο που ασκήθηκε ενώπιον οποιουδήποτε πολιτικού δικαστηρίου μπορεί να εισαχθεί στην πλήρη ολομέλεια του Αρείου Πάγου με απλή πράξη τριμελούς επιτροπής, που αποτελείται από τον Πρόεδρό του, τον αρχαιότερο Αντιπρόεδρο και τον Πρόεδρο του αρμόδιου καθ’ ύλην Τμήματος, ύστερα από αίτημα ενός εκ των διαδίκων που κατατίθεται ενώπιον της η ύστερα από προδικαστικό ερώτημα που υποβάλλεται από το δικαστήριο της ουσίας, με απόφαση που δεν υπόκειται σε ένδικα μέσα, όταν με αυτό τίθεται νέο δυσχερές ερμηνευτικό νομικό ζήτημα γενικότερου ενδιαφέροντος που έχει συνέπειες για ευρύτερο κύκλο προσώπων».
Όσον αφορά στο είδος των ένδικων βοηθημάτων, η διάταξη, όπως και αυτή του Ν. 3900/2010 άρθρο 1 , είναι γενική και καταλαμβάνει κάθε είδος ένδικο βοήθημα και φυσικά ένδικο μέσο, με οποιαδήποτε διαδικασία και αν εκδικάζεται, ακόμα και αίτηση ασφαλιστικών ή εν γένει υποθέσεων που δεν θα μπορούσαν μέσω αναίρεσης να υπαχθούν στον ΑΠ. Εξαιρείται η αίτηση αναίρεσης καθώς αυτή ήδη μπορεί να εισαχθεί στην Ολομέλεια του ΑΠ εκκρεμούσης της εκδίκασης της αίτησης αναίρεσης (άρθρο 563 παρ. 2 ΚΠολΔ).
Προϋποτίθεται βέβαια, ότι έχει ήδη ασκηθεί το όποιο ένδικο βοήθημα, καθώς δεν μπορεί να προηγηθεί η αίτηση του άρθρου 20Α ΚΠολΔ επί ανυπάρκτου μη εισέτι εγερθέντος θέματος ενώπιον δικαστηρίου ουσίας.
Η οριοθέτηση ουσιαστικώς γίνεται από τις προϋποθέσεις αποδοχής του αιτήματος ενώπιον της Επιτροπής του άρθρου 20Α ΚΠολΔ. Μάλιστα διαπιστώνεται ευχερώς, ότι το άρθρο 20Α ΚΠολΔ έχει διαμορφώσει περισσότερες και πιο ευθέως διατυπωμένες προϋποθέσεις έναντι του άρθρου 1 Ν. 3900/2010. Συνεπώς, για τη δυνατότητα εισαγωγής της αγωγής μας σε πρότυπη δίκη θα πρέπει να ισχύουν οι ακόλουθες ειδικότερες προϋποθέσεις, ήτοι πρέπει ενώπιον της Επιτροπής του άρθρου 20Α ΚΠολΔ (και μετέπειτα στην ΟλΑΠ) να τίθεται
1) νέο
2) δυσχερές
3) ερμηνευτικό νομικό ζήτημα
4) γενικότερου ενδιαφέροντος που έχει
5) συνέπειες για ευρύτερο κύκλο προσώπων
6) με υποβολή έγγραφου αιτήματος από διάδικο (ή με προδικαστικό ερώτημα δικαστηρίου ουσίας ή με πράξη του Εισαγγελέα του ΑΠ)
Οι προϋποθέσεις αυτές πρέπει να πληρούνται κατά το άρθρο 20Α ΚΠολΔ σωρευτικώς και όχι ενδεικτικώς ή διαζευκτικώς.
Ιάκωβος Ε Βενιέρης, Επίκ. Καθηγητής Νομικής Αθηνών, δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω
Η δικηγορική μας εταιρεία έχει χειριστεί υποθέσεις τέτοιας φύσης, όμως η
απλή ανάγνωση του παρόντος δεν παρέχει πλήρη ενημέρωση, η οποία παρέχεται από τους δικηγόρους της εταιρείας μας.